Jakie są objawy autyzmu?

Jakie są objawy autyzmu, po czym stwierdzić, że dziecko jest w spektrum? Czy łatwo jest rozpoznać, że problemy dziecka wynikają z autyzmu? W jaki sposób upewnić się? To najczęstsze pytania, jakie zadają sobie rodzice dzieci autystycznych. Dziś pomożemy na nie odpowiedzieć.

Najtrudniejsze w przypadku autyzmu i zespołu Aspergera jest to, że mają niezwykle szerokie spektrum. Praktycznie nie istnieją dwie takie same osoby w spektrum. Objawów jest sporo, a jedne z nich mogą okazać się u kogoś silniejsze, inne lżejsze. Każda osoba z autyzmem wykazuje indywidualny wachlarz objawów! Te zaś mogą być bardzo głębokie, ale i niemal niezauważalne.

Czym wyróżniają się osoby z autyzmem?

Najczęściej osoby autystyczne wyróżniają się deficytami w rozwoju mowy i komunikacji z innymi (które czasem określamy jako „dziwne mówienie”, niespecyficzne, często nieco rozwleczone słowa, dokładnie ważone, a nawet używanie szczególnie wyszukanego słownictwa jak na wiek danej osoby}. Ponadto, osoby w spektrum autyzmu przejawiają szereg zaburzeń. Dotyczą one zainteresowań, zachowań, aktywności i relacji społecznych. Te ostatnie potrafią nastręczać największych problemów. Z kolei zaburzenia mowy (i nie chodzi to o problemy z wymawianiem jakichś liter czy głosek) są najczęstszym objawem, który wiąże się z zaburzoną budową mózgu. Szczególnie w przypadku dzieci ze spektrum autyzmu jest to widoczne, zaś przy zespole Aspergera zdarza się, że mowa, rozumienie słów i posługiwanie się nimi mogą nawet przewyższać neurotypowych rówieśników.

Objawy autyzmu, a problemy komunikacyjne

W przypadku dzieci ze spektrum autyzmu problemy w komunikacji mogą mieć podłoże nie tylko związane z budową mózgu. Zdarza się, że dziecko nie wie, w jaki sposób się komunikować i po co. Jednocześnie, nie odczuwa w ogóle potrzeby komunikacji. Zamknięte w swoim własnym „świecie”, nie czuje potrzeby porozumienia się z tym, co go otacza. Ponadto, zdarza się że dzieci, które potrafią mówić to nie potrafią połączyć tej umiejętności ze zdolnością wykorzystania mowy w porozumiewaniu się. Może również być tak, że dziecko potrafi odpowiadać na proste pytania, jednak nie potrafi i nie czuje potrzeby podtrzymania rozmowy. Wówczas terapie skierowane na rozwój tych umiejętności mogą najszybciej pomóc.

Komunikacja, a problemy trudne do przejścia

Oczywiście, odpowiednia terapia może zdziałać cuda. Mimo to, częstym problemem pozostają:

• błędy gramatyczne w wypowiedziach
• trudność w budowaniu złożonych zdań
• odwracanie zaimków
• trudności z rozmową naprzemienną
• płynność mowy i myślenia
• posługiwanie się skrótami myślowymi
• brak zrozumienia, że rozmówca może nie wiedzieć o co chodzi w wypowiedzi.

Mowa w zespole Aspergera

Coraz więcej opracowań wskazuje na to, że osoby z zespołem Aspergera potrafią komunikować się werbalnie i często posiadają bardzo bogate słownictwo. Ponadto, ludzie z zespołem Aspergera mają często tendencje do echolalii, czyli powtarzania zasłyszanych wypowiedzi. Zadawania pytań, na które nie oczekuje się odpowiedzi. Ciągłe powracanie w wypowiedziach do ulubionych tematów oraz uporczywe unikanie rozmów na tematy nielubiane. Bywa także, że „ASi” nie potrafią utrzymać kontaktu wzrokowego, jak i mają problem z kontynuowaniem czy podtrzymaniem rozmowy. Dużym problemem są również związki frazeologiczne i potoczne mówienie – są one zwykle zupełnie nie rozumiane lub rozumiane dosłownie.

Pierwsze objawy autyzmu i zespołu Aspergera

Jako jedne z pierwszym dostrzec można u dzieci niechęć do kontaktów z opiekunem, noszenia na rękach czy wspólnej zabawy. Kilkuletnie dziecko często bawi się w sposób schematyczny. Nie rozumie zamiany ról czy symboliki różnych przedmiotów lub gestów. Może przejawiać zachowania stymulacyjne lub agresywne. Zdarza się także, że w zabawie potrafi niezwykle długo powtarzać jakąś czynność. To wszystko powoduje, że dzieci stopniowo izolują się od rówieśników. Wraz z rozwojem osoby z zespołem Aspergera może pojawiać się także potrzeba manipulacji innymi, podporządkowania sobie rówieśników i opiekunów, jak i silne wpływanie na ich zachowania i decyzje. Zdaniem psychologów, jeśli dzieci z zespołem Aspergera nie osiągną pozycji lidera w grupie, również mogą zacząć się izolować.

Czy da się opanować trudności komunikacyjne?

W przypadku obu problemów konieczna jest praca terapeutów, pedagogów i psychologów. Bez tego bardzo trudno będzie zapewnić właściwe umiejętności komunikacyjne nawet wysoko funkcjonującym osobom. Konieczne jest bezkompromisowe, konsekwentne podejście. Niezbędne są treningi umiejętności społecznych, a także uczenie osób w spektrum, jak skutecznie komunikować się z otoczeniem. Szczególnie istotne są fiksacje osób z zespołem Aspergera, które w kontaktach z innymi po dłuższym czasie mogą stawać się męczące. Ponadto, pozwolenie dziecku na ciągłe fiksowanie sprawia, że zamyka się ono w kręgu swoich zainteresowań, mając przy tym problemy z otworzeniem się na to, co nowe. Warto więc pracować z dzieckiem jak najwcześniej nad tym.

Udostępnij