Jak funkcjonują społecznie osoby w spektrum?
W poprawnym komunikowaniu się ważne jest, aby przewidywać i odczytywać intencje drugiego człowieka. Jednak społecznie osoby w spektrum autyzmu miewają z tym spore problemy. Jak zatem funkcjonują społecznie osoby w spektrum? Prawidłowe ocenianie zamiarów drugiego człowieka jest ważne, aby przewidzieć jego zachowania i odpowiednio orientować się w relacjach społecznych. Oczywiście, nawet w przypadku osób neurotypowych…
W poprawnym komunikowaniu się ważne jest, aby przewidywać i odczytywać intencje drugiego człowieka. Jednak społecznie osoby w spektrum autyzmu miewają z tym spore problemy. Jak zatem funkcjonują społecznie osoby w spektrum?
Prawidłowe ocenianie zamiarów drugiego człowieka jest ważne, aby przewidzieć jego zachowania i odpowiednio orientować się w relacjach społecznych. Oczywiście, nawet w przypadku osób neurotypowych są one często odbierane niewłaściwie, jednak wciąż staramy się analizować i interpretować w poprawny sposób. Zdolności poznawcze osób w spektrum są bardzo ograniczona, bądź zerowe. Zatem osobom w spektrum ciężko jest tworzyć schematy, reprezentacje czy kategorie zachowań i osób, bądź konkretnych sytuacji. W przypadku osób z zespołem Aspergera, zwłaszcza wysoko funkcjonujących, możliwe jest wyuczenie się pewnych schematów na pamięć, jednak nie zawsze się to udaje.
Potrzeby wg. Maslowa a spektrum autyzmu
Potrzebę bycia częścią grupy społecznej i społecznej motywacji można zaliczyć do potrzeb biologicznych, potrzeby bezpieczeństwa, samorealizacji i potrzeb związanymi z uznaniem. Jest zatem jedną z podstawowych potrzeb człowieka. Niezaspokojenie ich powoduje, że człowiek jeszcze bardziej się wycofuje. Często także popada w depresję i inne zaburzenia psychiczne. Dlatego tak ważnym jest, aby zaspokajać tego rodzaju potrzeby. Niezwykle pomocne w tym będą wszelkie terapie i pomoc udzielana dziecku. Wówczas ma wielkie szanse na to, że w późniejszym czasie zdoła samodzielnie radzić sobie w kontaktach z innymi.
Emocje i empatia, czyli społecznie osoby w spektrum
Rozpoznawanie emocji innych osób, rozumienie mimiki twarzy czy intonacji głosu jest bardzo trudne dla osób w spektrum autyzmu. Oczywiście, osoby wykazujące się wysoką inteligencją są w stanie wyuczyć się ich. Wymaga to jednak czasu i zaangażowania. Jednak postawy empatyczne stanowią dla większości osób z autyzmem i zespołem Aspergera wielką trudność. Najczęściej jest to bariera nie do przejścia. Mimo szczerych chęci, większość osób w spektrum autyzmu nie zdoła wykreować w sobie empatycznych zachowań.
Rozumienie społeczne osoby w spektrum
Abstrakcyjne myślenie i spójne kreowanie obrazu innych osób jest niezwykle trudne dla osób w spektrum. Trudne jest także przewidywanie, zrozumienie i wyjaśnianie zachowań innych osób. Deficyty w rozumieniu innych są widoczne także u osób dorosłych z ASD. Oznacza to, że kompetencje w tym zakresie, bez odpowiedniego treningu i terapii, nigdy nie rozwijają się do wystarczającego poziomu. W wielu przypadkach zdarza się również, że osoby z autyzmem i zespołem Aspergera nie potrafią zrozumieć, dlaczego inni nie wiedzą tego, co oni. Dla części osób w spektrum niemal pewne jest, że inni wiedzą to samo, co oni. Przez to często nie tłumaczą pewnych rzeczy, używają skrótów myślowych i zwykle oczekują pełnego zrozumienia.
Badania nad percepcją u osób z autyzmem
Wielu badaczy zauważa, że wśród osób z autyzmem mechanizmy poznawcze rozwijają się z dużym opóźnieniem. Natomiast mechanizmy percepcyjne są trwale uszkodzone. Z tego powodu możliwym jest wyuczenie się pewnych postaw, zachowań i rozumienia innych, jednak pełen odbiór percepcyjny jest praktycznie niemożliwy. Naukowcy wysnuli takie wnioski z badań, w których nawet u dorosłych osób brakuje wzrokowych reakcji antycypacyjnych. Dotyczy to nawet osób, które wyuczyły się typowych ludzkich zachowań. Badania z użyciem rezonansu magnetycznego potwierdziły te przypuszczenia. Jak więc widać, mózg osoby z ASD różni się od neurotypowego.