Autyzm a zwierzęta – czy to dobre połączenie?

Wiele osób zastanawia się, czy autyzm a zwierzęta to dobra korelacja. Otóż, wszystko wskazuje na to, że tak. Dlaczego? Zaraz postaram się to wyjaśnić.

Autyzm a zwierzęta – czy to dobre połączenie? Jak już kilkukrotnie pisałam we wcześniejszych wpisach, w przypadku tego zaburzenia mamy do czynienia z nieprawidłowymi kontaktami społecznymi oraz nieprawidłową komunikacją międzyludzką. Ponadto, osoby autystyczne mają odmienną percepcję sensoryczną i problemy, które wiążą się z odbieraniem bodźców z otoczenia. Problemy w kontaktach społecznych osób w spektrum autyzmu bardzo często są wynikiem trudności w komunikacji międzyludzkiej, odczytywaniu emocji innych osób oraz intencji innych osób. Dodatkowo, dochodzą zaburzenia sensoryczne, w tym tzw. przesilenia bodźców.

Zadania terapeutyczne

Przez ostatnie lata opracowano wiele metod terapeutycznych. Ich celem jest usprawnienie sposobów komunikacji i kontaktów społecznych u osób ze spektrum autyzmu. Wśród tych metod są między innymi terapie behawioralne, nauczanie przez zabawę czy inne. Zaś metodą wspomagającą, która staje się coraz bardziej popularna i doceniana jest zooterapia. Jest to terapia z wykorzystaniem zwierząt. Sprawdza się przede wszystkim dlatego, że zwierzęta mają zbawienny wpływ na osoby w spektrum. Przede wszystkim – nie oceniają, a więc nie wywierają presji. Po drugie – kontakt ze zwierzętami wpływa pozytywnie na poziom relaksacji. Zwierzęta są także doskonałymi motywatorami i poprawiają integrację sensoryczną podczas kontaktu fizycznego.

Autyzm a zwierzęta – co na to uczeni?

Bardzo wielu naukowców i lekarzy zajmujących się autyzmem również dostrzega pozytywny wpływ zwierząt na osoby w spektrum. Martin i Farnum w swojej pracy pt. „Animal – assisted therapy for children with pervasive developmental disorders” stwierdzili, że wśród dzieci w spektrum autyzmu lepiej pracują w obecności zwierząt. Podczas terapii psychologicznej, która odbywała się w obecności psa, dzieci były bardziej chętne do zabawy, bardziej skoncentrowane i bardziej zwracały uwagę na otoczenie niż dzieci, które mogły bawić się piłką czy pluszowym psem. Potwierdza to również hipoteza wsparcia społecznego. Zakłada, że zwierzęta już same w sobie są wsparciem społecznym i znacząco ułatwiają kontakty międzyludzkie. Jednak najbardziej znaną propagatorką zooterapii jest Temple Grandin. Jest doktorem zootechniki oraz profesorem na Uniwersytecie w Kolorado, a także autorką wielu bestsellerów. Jest osobą zdiagnozowaną jako osoba z autyzmem. Wielokrotnie powtarzała, że zwierzęta mają ogromny i bardzo pozytywny wpływ na osoby z tym zaburzeniem.

Niezwykły dar

Coraz częściej mówi się o tym, że osoby w spektrum autyzmu posiadają wyjątkowy dar. Nawiązują bardzo głębokie relacje ze zwierzętami i potrafią je lepiej rozumieć. Dlaczego? Zdaniem dr Temple Grandin, osoby ze spektrum autyzmu myślą bardziej obrazowo. Podobnie jak zwierzęta, zwracają uwagę na szczegóły i formują własne rozumienie świata poprzez łączenie różnych detali. Tak też zaburzenie powoduje problemy z generalizacją i niejako postrzeganiem świata. Jest on odbierany od szczegółu do ogółu, a nie jak ma to miejsce w przypadku osób neurotypowych – od ogółu do szczegółu. Co więcej, w kontaktach ze zwierzętami bardzo pomocna okazuje się umiejętność nie patrzenia w oczy! W przypadku większości gatunków zwierząt, patrzenie w oczy jest wyzwaniem, przejmowaniem dominacji, prowokuje. Jednak osoby w spektrum nie mają z tym problemu, gdyż w naturalny sposób unikają takich kontaktów wzrokowych.

Plusy, czy minusy?

Warto podkreślić także, że osoby w spektrum mają także inne trudności w życiu codziennym. To brak możliwości bądź błędne odczytywanie emocji i intencji innych osób, które wynika z braku tych umiejętności. Osoby autystyczne mają problemy z językiem werbalnym, niewerbalnym, ale i rozumieniem znaczeń pewnych wypowiedzi. Zdaniem mgr Barbary Rode wszystko to sprawia, że przebywanie wśród zwierząt jest mniej stresujące. Nie ma tu konieczności podtrzymania rozmowy, czy zachowania się w oczekiwany sposób. Zwierzęta nie zwracają uwagi na to, czy bliska im osoba potrafi swobodnie rozmawiać, rozumie wszystkie przenośnie, czy odpowiednie buduje zdania. Nie mają także pretensji, gdy człowiek monologizuje na swój ulubiony temat. To wszystko sprawia, że przebywanie wśród zwierząt jest przyjemne i łatwe.

Autyzm a zwierzęta – jak wpływają na siebie?

Zdaniem dr Toniego Attwood’a, zwierzęta uspokajają i relaksują. W przypadku osób w spektrum, które często trwają w wiecznym napięciu i frustracji, może to mieć zbawienne skutki. Zwierzęta nie oceniają ludzi ani nie krytykują. Są wierne, obdarowują bezinteresowną miłością oraz akceptacją. Chętnie spędzają czas z człowiekiem, zwiększając poczucie bezpieczeństwa i odprężenia. Pomagają się wyciszyć, a także łatwiej zasypiać. Wpływają na ogólny rozwój człowieka, a także poprawiają odbiór bodźców. To właśnie dlatego osoby ze spektrum autyzmu odnajdują poczucie bezpieczeństwa i bycia kochanym i potrzebnym w obecności zwierząt. Zdaniem wielu naukowców i lekarzy, osoby w spektrum, które mają przy sobie zwierzęta odczuwają znacznie większą satysfakcję z życia i rzadziej popadają w depresję. Są szczęśliwsze i bardziej pewne siebie.

Czy warto decydować się na zwierzę? Jakie będzie najlepsze?

Jak widać, autyzm a zwierzęta to bardzo istotna relacja. Zdecydowanie, warto zdecydować się na zwierzę, które będzie dawało człowiekowi psychiczne ukojenie. Ale jakie zwierzę będzie najlepsze dla osoby autystycznej? W zasadzie – niemal każde. Decyzję trzeba podjąć, biorąc pod uwagę możliwości, miejsce zamieszkania, dyspozycyjność, czy posiadane środki finansowe. Już nawet opieka nad królikiem czy świnką morską może być bardzo przyjemna i satysfakcjonująca. Zwierzęta terrarystyczne również dają wiele radości, zwłaszcza gdy osoba w spektrum zafiksuje się na tym tle. Jednak szczególnie popularne są koty i psy. To właśnie te dwa gatunki zwierząt są najczęściej wybierane i jest to jak najbardziej dobry wybór. Powinniśmy jednak rozsądnie wybierać ich rasę, co tyczy się szczególnie psów. Np. terriery mają bardzo żywiołowy charakter, są wyjątkowo energiczne i nie każda osoba z autyzmem będzie czuć się komfortowo z takim psem. Na szczęście, istnieje wiele ras psów, więc każdy znajdzie rasę odpowiednia dla siebie. Pamiętajmy jednak, aby rozsądnie kupić psa, z odpowiedniego źródła.

Udostępnij